امکان سنجیچیست؟ در یک تعریف کلی امکان سنجی به معنای تجزیه، تحلیل و بررسی تمامی‌فاکتورهای مرتبط با یک پروژه شامل ملاحظات اقتصادی، فنی، حقوقی و برنامه ریزی می‌باشد. در واقع نتیجه مطالعات امکان سنجی، میزان موفقیت یک پروژه را قبل از سرمایه گذاری مشخص می‌کند. مدیران شرکت‌ها می‌توانند با امکان سنجی اطلاعاتی را به دست آورند و به صورت کورکورانه وارد مشاغل پرخطر نگردند. بنابراین در یک تعریف کلی امکان سنجی به معنای ارزیابی عملی بودن و یا نبودن یک طرح پیشنهادی است. در ادامه همراه ما باشید تا با جزئیات امکان سنجی بیشتر آشنا شویم.
امکان سنجیچیست؟
امکان سنجیبه معنای تحلیل قابلیت‌های یک ایده می‌باشد که به کمک آن می‌توان به این نتیجه رسید که آیا پیش رفتن مطابق با یک ایده به صرفه است و به نتیجه می‌رسد یا خیر. تمامی‌صنعتگران، کشاورزان، سرمایه گذاران و … می‌توانند پیش از شروع کسب و کار خود، امکان سنجی انجام دهند تا از پایداری ایده خود در رابطه با کسب و کاری که دارند، مطلع شوند. در واقع هر چه افراد بتوانند زودتر به این نتیجه برسند که یک ایده درست نیست، در زمان و پول خود صرفه جویی بیشتری خواهند کرد و می‌توانند به سراغ ایده‌های دیگر بروند.
از سویی دیگر وقتی برای یک سرمایه گذاری مطالعه قبلی انجام شود، می‌توان ریسک‌هایی که وجود دارد را شناسایی کرد و همینطور سرمایه گذاری بلند مدت پایدار را تجربه نمود. بنابراین امکان سنجیدر واقع گامی‌در جهت ارزیابی ایده پیشنهاد شده برای شروع و یا توسعه کسب و کار می‌باشد.
مطالعات امکان سنجیبه سرمایه گذاران این فرصت را می‌دهد تا در مورد سرمایه گذاری در یک پروژه صنعتی تصمیم گیری کنند. بنابراین امکان سنجی به خودی خود یک هدف نیست و وسیله‌‌‌ای برای تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری می‌باشد.
اهمیت امکان سنجی
مطالعات امکان سنجیاز مهم ترین فاکتورهای توسعه تجارت می‌باشد. در واقع سرمایه گذاران می‌توانند با امکان سنجی، موانع بالقوه را شناسایی کرده و آن را از میان بردارند و یا از میزان بودجه مورد نیاز برای پیشرفت و راه اندازی کار خود پیش از آغاز پروژه مطلع گردند. ممکن است با مطالعات امکان سنجی، سرمایه گذاران متوجه شوند که ایده پیشنهادی، ایده خوبی نیست و با صرفه جویی در وقت و زمان خود از آن صرف نظر کنند و به سراغ ایده‌های دیگر بروند.
از دیگر مزیت‌های امکان سنجیاین است که فرصت ارزیابی بازار را به سرمایه گذاران و صاحبان کسب و کار می‌دهد تا به کمک آن متوجه شوند که جایگاه کالا، خدمات و یا برنامه آن‌ها در بازار چیست و اگر جایگاهی نداشت می‌توان از ادامه طرح جلویگری کرد.
نکات مهم در تهیه مطالعات امکان سنجی
در تهیه مطالعات امکان سنجی، باید به نکات مهمی‌توجه شود و برخی عناوین را حتما پوشش دهد تا بتوان به کمک آن از عملی بودن و یا نبودن یک پروژه مطلع شد. از مهم ترین این موارد می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
- امکان سنجی فنی– بررسی ظرفیت فنی
- امکان سنجی اقتصادی_ بررسی بودجه و سرمایه مورد نیاز
- امکان سنجیقانونی _ مسائل حقوقی
- امکان سنجیعملیاتی _ ریسک‌ها و خطرات موجود در پروژه _ چگونگی حل مسئله و بهره برداری از فرصت‌های شناسایی شده، منفعت طرح برای شرکت
- امکان سنجی اجرایی
- امکان سنجش عملیاتی _ زمان اجرای پروژه
نوشتن مطالعات امکان سنجی
نوشتن مطالعات امکان سنجیدر چندین مرحله انجام می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده ایم:
- تحلیل های مقدماتی: پیش از شروع مطالعات امکان سنجی، لازم است که تحلیل‌های مقدماتی انجام شود. در واقع هدف از این تحلیل‌ها این است که مشکلات غیرقابل حل پروژه مشخص گردد. در صورتی که مشکلات بزرگی برای اجرای پروژه وجود نداشته باشد، می‌توان اولین قدم را برای مطالعات امکان سنجی برداشت.
- تعریف دامنه: تعریف دامنه و سرفصل‌های پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع در این بخش باید تعداد و ترکیب ذینفعان داخل و خارج سازمان مشخص شود.
- تحقیقات بازار: پروژه‌ای وجود ندارد که به تنهایی و مستقل از محیط اطراف اجرا شود. در مطالعات امکان سنحش باید محیط رقابتی که پروژه در آن باید انجام شود، مشخص گردد. به این معنی که جایگاه پروژه در بازار باید مشخص و تعریف گردد.
- ارزیابی مالی: مطالعات امکان سنجیباید در بردارنده هزینه‌های اقتصادی اجرای پروژه باشد و در واقع هزینه مرتبط با منابع انسانی، تجهیزات و همینطور ریسک‌های مالی، سود پروژه و … در آن مشخص گردد.
- موانع، چالش‌ها و راهکارهای جایگزین: در مطالعات امکان سنجیباید مشکلات بالقوه شناسایی شده و راهکارهای جایگزین برای موفقیت پروژه معرفی گردد.
- ارزیابی مجدد نتایج: داشتن نگاهی جدید به مطالعات امکان سنجیو در بازه‌های زمانی متفاوت، می‌تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد.
- تصمیم برای ادامه یا عدم ادامه: پس از نوشتن مطالعات امکان سنجی، مطالعه و ارزیابی آن می‌توان تصمیمات نهایی را برای ادامه و یا عدم ادامه پروژه گرفت.
الگوی طرح امکان سنجی
مطالعات امکان سنجیدارای فرمت و قالب‌های یکسانی نیستند و متناسب با نوع ایده، کاربرد، هدف پروژه و دیگر ویژگی‌ها به صورت‌های متفاوتی نگارش می‌شوند. تنها موردی که در مطالعات امکان سنجی مشترک است، این است که در مراحل مختلف چه مشکلاتی پیش روی کسب و کارها وجود دارد و برای غلبه بر آن‌ها چه راهکارهایی پیشنهاد می‌شود؛ اما در یک نگاه کلی می‌توان گفت که یک مطالعه امکان سنجی باید دارای موارد زیر باشد:
- معرفی طرح
- خلاصه اجرایی شامل جزئیات پروژه، محصول، خدمات، برنامه یا تجارت
- ارائه دیدگاهی کلی از ایده
- تجزیه و تحلیل حوزه فعالیت
- معرفی محصول، کالا و یا خدمات
- مباحث مربوط به تولید و عملیات
- بررسی بازار کالا در بازار‌های محلی و گسترده تر
- استراتژی‌ها و برنامه‌های بازاریابی
- ساختار سازمانی و منابع انسانی
- طرح مالی
- برنامه زمان بندی و عملیاتی کردن طرح
- ارزیابی ریسک‌ها و مدیریت خطر پذیری
- ارزیابی ایده‌های جایگزین
در صورتی که بخواهید موراد مطرح شده را شرح بیشتری بدهید، می‌توانید به موارد زیر نیز بپردازید:
- خلاصه طرح
- توصیف شرکت
- بازاریابی
- محل شرکت
- مدیریت
- مالی
- مهم ترین خطرات
- استراتژی‌های توسعه
- زمانبندی اهداف
- پیوست و فهرست مراجع
خدمات قابل ارایه کاردوک به طرح‌ها و واحدهای تولید کننده
برای تهیه طرح توجیهی در زمینه‌های مختلف می‌توانید با کارشناسان تماس بگیرید. از جمله خدمات مرکز مشاوره کسب و کار کاردوک می‌توان به موارد زیر اشاره داشت :
- ارائه خدمات در انتخاب ماشین آلات، تاسیسات عمومی‌و طراحی سایت پلان
- تامین نیروی انسانی نصب و راه اندازی ماشین آلات و تاسیات عمومی‌طرح تولید
- مشاوره فرمولاسیون مواد اولیه
- مشاوره اصلاح تکنواوژی، نوسازی و بازسازی واحدهای قدیمی
- مشاوره صادرات محصول با کیفیت به کشورهای دیگر
- تهیه طرح توجیهی و امکان سنجیطرح با استفاده از نرم افزار کامفار توسط متخصصین کارآمد مهندسی
- ثبت نام در سامانه بهین یابو سامانه مختلف
برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کارو کاریابی کاردوکجهت نوشتن طرح توجیهی می‌توانید با شماره 02166418908تماس بگیرید.
منبع: امکان سنجی چیست؟